Saturday, 13 September 2014

Slobodan Maldini: Monografije arhitekata, "Večernje novosti"




Dnevnik zabluda

Monografije arhitekata

Piše Slobodan Maldini

Arhitektura je kreativna umetnička disciplina. Iako tehnički obrazovani, arhitekti su prvenstveno primenjeni umetnici koji svojim delima uspostavljaju nove granice u oblikovanju prostora i opšte umetnosti. Savremena arhitektura sadrži svakodnevnu produkciju, ali i ona arhitektonska dela vredna pomena. Međutim, mnogi arhitektonski objekti nakon izgradnje bivaju promenjeni, njihova funkcija nije uvek ona koja je prvobitno bila namenjena. Neki među njima budu devastirani. Da bi autorska i umetnička arhitektura bila sačuvana i dokumentovana, rade se monografije arhitekata. Gotovo da ne postoji značajan savremen arhitekta u svetu o čijem delu nije objavljena monografija. Predstavljanje životnog dela arhitekata pisanom reči sve je češći oblik dokumentovanja savremene arhitekture i kod nas. Bez obzira na finansijka ograničenja prilikom izdavanja ove vrste knjiga, srpski arhitekti objavljuju svoje životne opuse u monografijama. Izdvojiću samo nekoliko najznačajnijih.

Prva značajna savremena monografija ove vrste objavljena je 1999. godine pod naslovom "Mihajlo Mitrović, projekti, graditeljski život, ideje". Autor tekstova je Aleksandar Kadijević, a izdavači su "Nezavisna izdanja Slobodana Mašića", Muzej nauke i tehnike i Muzej arhitekture. U njoj su predstavljeni život i delo našeg najpoznatijeg živog arhitekte Mitrovića čiji veliki opus zadivljuje.

Samostalni autor, arhitekta Milan Pališaški izdao je svoju monografiju 2013. godine. Ovu grafički zahtevnu i biografski iscrpnu knjigu (na slici) priredio je sam autor, urednik izdanja je Slobodan Bogunović, a izdavač "Sofos".

Monografiju "Anatomija B i B arhitekture" priredila je i izdala Ljiljana Bakić 2012. godine. U knjizi je predstavljena izvanredna arhitektura arhitektonskog tandema supružnika Ljiljane i Dragoljuba Bakića, poznatih autora kompanije "Energoprojekt" koji su svoja najistaknutija dela izveli izvan granica zemlje, u Afici. Knjigu dopunjuju autorski tekstovi Ljiljane Bakić nastali u periodu pretoklih trideset godina.

Mustafa Musić je prvi predstavnik srpske avangarde iz perioda 1980-tih o kojem je napisana monografija. Knjigu pod naslovom "Autorska pozicija arhitekte Mustafe Musića" napisale su mlade autorke: Marija Josifovski i Olivera Stanković kao doktorsku tezu. Naslov je izdao Arhitektonski fakultet Univerziteta u Beogradu 2012. godine. Knjiga u dva poglavlja sadrži analizu stvaralaštva arhitekte Musića: u periodu 1970-tih i 1980-tih godina i u periodu od 1990-tih do danas.

Vrednu pažnju zaslužuje monografija "Ercegovac Todorović Jelena i Todorović Svetislav", autorke tekstova Mare Janakove Grujić, u izdanju Centra VAM, 2010. godine. I ova knjiga bogatim fotodokumentacionim materijalom predstavlja izvanredna dela autorskog tandema Jelene Ercegovac Todorović i Svetislava Todorovića.

No comments:

Post a Comment