DNEVNIK ZABLUDA
Piše Slobodan Maldini
ARHITEKTONSKI CRTEŽ
"Crtanje je poezija koja se vidi bolje nego što se
oseti. Poezija je crtež koji se oseti a ne vidi.", napisao je Leonardo da Vinči. Le Korbizje je rekao:
"Radije volim crtanje nego razgovor. Crtanje je brže i ostavlja manje
prostora za laži."
Nedavno je u beogradskom Domu omladine otvorena izložba
"Arhitektura na "marginama"" u organizaciji autorskog
tandema Gavrilović/Stojanović, na kojoj su predstavljeni arhitektonski crteži 41
autora. Svoje radove prikazali su su arhitekti iz Srbije, Crne Gore, Republike
Srpske, Francuske.
Crtež je "produžetak čovekove ruke". Kao takav
je i "produžetak čovekovog duha". Crtežom se umetnik izražava koristeći
ovaj medijum da prenese informacije, odnosno svoju energiju na okolinu: ljude
oko sebe, posmatrače ili one koji koriste crteže da bi po njima gradili. U
arhitekturi, crtež je neophodan medijum putem kojeg se prenose ideje, stavovi, opredeljenja.
Njime arhitekti predstavljaju drugima svoje misli, a arhitektonski projekti
nastali iz ovih prvobitnih skica prenose informacije putem kojih se oblikuje
prostor.
Ljudi su crtežom izražavali svoja osećanja, počev od
vremena prvobitnih pećinskih zajednica, kasnije u dobu staroegipatskih
hijeroglifa pa sve do savremenih grafita
ispisanih na zidovima predgrađa metropola. Kao forma, crtež se razvijao, menjao
i prilagođavao uslovima i stepenu razvoja društva. Tokom istorije kulture,
umetnici su dostizali savršenstvo izraza u crtežu. Veliki majstori italijanske
renesanse po pravilu bili su prvenstveno dobri crtači, a potom i arhitekti,
slikari, vajari, pisci. Crtež je doživeo neverovatnu transformaciju u doba
apstraktne umetnosti, kada je linija postala krajnje svedeno umetničko pismo. I
kao takav, crtež je ostao nezamenljivo sredstvo umetničkog izražavanja.
U današnjoj arhitekturi kod nas, crtež je godinama
zapostavljan. Polako ali sigurno, potisnut je od strane novih tehnoloških
rešenja koja su našla primenu u arhitektonskom projektovanju. Arhitekti danas
koriste računare i softver da bi postigli željeni cilj - izrazili svoju ideju i
predstavili projektovan arhitektonski objekat. U našoj savremenoj arhitekturi crtež
je gotovo zaboravljen. Retki su arhitekti koji slobodnoručno skiciraju svoje
arhitektonske objekte, a još su ređi oni koji arhitektonske projekte rade
ručno, putem crteža. U poplavi kompjuterske grafike i 3D računarskog
modelovanja crtež je nestao sa scene. Mladi arhitekti polako zaboravljaju na
ovaj način izražavanja.
Zbog toga su izložbe poput ove veoma značajne. One treba
da ožive svest arhitekata o neophodnosti ove zaboravljene tehnike umetničkog
izraza i pokažu prednosti crteža nad savremenim tehnološkim rešenjima grafičkog
izražavanja. Jer, mašina nikada ne može da izrazi autentičnu ideju arhitekte -
autora, predstavljenu na najneposredniji način putem crteža.
No comments:
Post a Comment