Dnevnik zabluda
Slavija
Piše Slobodan Maldini
Najpoznatji beogradski trg, Slavija, nalazi se na granici
opština Savski venac i Vračar. Oivičen je putem 7 prometnih ulica među kojima
su: Kralja Milana, Beogradska, Makenzijeva, Bulevar oslobođenja, Nemanjina. Sve
do kraja 19. v. na mestu današnjeg trga nalazila se bara gde su Beograđani
lovili divlje patke. Prve radove na urbanističkom oblikovanju prostora izvršio
je Škotlanđanin Frensis Makenzi, za vreme boravka u Beogradu od 1876. do 1895.
godine, kada je kupio ovaj komad zemljišta, tzv. "Simićev majur". Političar
Stojan Simić prodao je močvarno zemljište Makenziju 1886., što je izazvalo
podsmeh na račun kupca. Makenzi tu nije ništa sadio ni sejao, već je prosekao
ulice i isparcelisao placeve. Cena kuća na tom prostoru ubrzo je dostigla 1.000
dukata. Stari hotel "Slavija" podignut je 1889. a naredne godine je Englezovac,
nazvan po popularnom Škotlanđaninu, postao deveti beogradski kvart. Makenzi je
tada poklonio gradu zemljište za izgradnju hrama Sv. Save. Trg Slavija 1947. dobija
novo ime Trg Dimitrija Tucovića, a u središtu je podignut spomenik u čast ovom
srpskom socijalisti, rad vajara Stevana Bodnarova. Novi hotel
"Slavija" sagrađen je 1962.
Slavija je danas veoma prometna lokacija u gradu gde se
ukrštaju autobuski, tramvajski i trolejbuski saobraćaj. Na prostoru oko trga
sagrađene su značajne zgrade: Narodna banka, Jugoslovensko dramsko pozorište,
planiran je tržni centar na prostoru tzv. "Mitićeve rupe". Za
urbanističko uređenje Trga Slavija tokom nekoliko decenija raspisane su
desetine konkursa. Većina planova bavila se kružnim platoom u središtu trga -
izgradnjom spomenika ili fontane, a malo je urađeno na analizi saobraćajnih
problema i potreba kretanja kroz ovo čvorište. Poslednji plan sadrži konfliktno
funkcionalno rešenje. Problem središnje površine trga rešen je postavljanjem bezidejne
stereotipne gigantske fontane. Saobraćajnim planom sužene su površine namenjene
motornim vozilima u odnosu na postojeće uvođenjem čak 14 ostrva na trgu. Profil
Bulevara Oslobođenja je sužen, tramvajske trake su odvojene od kolskog
saobraćaja ostrvima a pogrešno projektovana ukrštanja garantuju saobraćajni
kolaps. Umesto da koriste ravnu liniju kretanja, vozila koja se kreću između
susednih ulica trga su ostrvima usmerena na kružni tok, koji je pri tom sužen
na samo tri trake. Bespotrebni ulasci vozila u kružni tok presecaju trase
tramvaja, stvarajući konfliktnu situaciju i gužvu. Pored usporavajućih tačaka na
ukrštanju javnog i automobilskog prevoza, srozan je kvalitet pešačkog
saobraćaja. Pešaci su saterani pod zemlju putem katastrofalno postavljenih
podzemnih prolaza. Presedanje pešaka na Slaviji biće prava pustolovina,
pogotovo onima sa prtljagom i starim osobama i invalidima. Biciklisti su
izbačeni sa trga, bez obzira što ih svakim danom ime sve više...
No comments:
Post a Comment