Friday 5 April 2019

Salon na ivici, "Večernje novosti", 5. april 2019.




Dnevnik zabluda

Salon na ivici

Piše Slobodan Maldini

Kada je poznati arhitekta i istoričar arhitekture Zoran Manević davne 1974. inicirao i zajedno sa grupom arhitekata osnovao Salon arhitekture, nije pretpostavljao da će ova institucija vremenom izgubiti poverenje struke. Pobornici i bardovi Salona Manević i Mihajlo Mitrović odavno su kritikovali nedopustivo zanemarivanje domaćih dostignuća na Salonu arhitekture, isključivanje osnivača iz njegovog rada i isticali diletantizam prisutan pre svega u rukovođenju Salonom na čijem čelu se predugih 17 godina nalazi Ljiljana Miletić Abramović, istoričarka umetnosti koja nije studirala arhitekturu i u ovoj oblasti se, blago rečeno, teško snalazi.

Nakon 45 godina postojanja, nacionalni Salon arhitekture je doživeo još jedan u nizu neuspeha. Gran pri 41. Salona priređenog pod nazivom "Na ivici" prešao je ivicu dobrog ukusa i dodeljen projektu izvan Srbije. Mladi i neiskusni arhitekti Anđela Karabašević i Vladislav Sudžum nagrađeni su za projekat bungalova u crnogorskom zaseoku Radanovićima, u vrleti iznad Kotora. Ovaj dopadljivi niz letnjih šupica srpskoj arhitekturi ne donosi ništa novo. Štaviše, pokazuje nepoznavanje dobre dalmatinske tradicije i teško je arhitektonski vredniji od sličnih komercijalnih kućica sa plaža Grčke, Turske ili Tunisa. Po istom principu zanemarivanja, čak izrugivanja domaćim arhitektonskim vrednostima, dodeljena je 2016. nagrada "Ranko Radović" kamenoj terasi podigtnutoj u crnogorskoj zabiti Markovini u Katunskoj nahiji!

Međutim, posebno zabrinjava činjenica da je ovogodišnji Gran pri salona dodelio prvoimenovani predstavnik žirija Relja Ivanić na osnovu izložbenih panoa - fotografija crnogorskih kućica čije autorstvo potpisuje on sam! Premladi Ivanić nedavno je završio studije arhitekture, a pored žiriranja, bavi se fotografijom, kao malo napredniji foto-amater. Ali, Ivanić nije samo autor izložbenih panoa prvonagrađenog rada na Salonu. On potpisuje i fotografije na panoima nagrađenog projekta bezlične adaptacije izložbenog prostora Narodnog muzeja u Smederevskoj palanci u katekoriji "Enterijer"! Pitanje je da li bi ovaj rad uopšte bio primljen na Salon, da autor fotografija panoa nije Ivanić?!

Shodno ovogodišnjoj temi, Salon arhitekture se već duže vreme nalazi "na ivici". Nagrađeni radovi po pravilu ne odražavaju kvalitet srpske savremene arhitekture, već su proizvodi "kuhinje" malog broja neupućenih ali uticajnih ljudi koji konstantno i definitivno degradiraju i uništavaju ovu nekada najznačajniju izlagačku instituciju srpskih arhitekata. Iz godine u godinu iznenađuju "specijaliteti" ove salonske kuhinje čiji je osnovni karakter bljutavost i probava s mučninom. Da li će se Salon arhitekture prevaliti preko ivice i pasti u ambis, ili će prevagnuti zdrav razum i stručnost najznačajnijih predstavnika nacionalne arhitekture, koji će da ga spasu pada?

Na fotografiji: Prvonagrađeni bungalovi u Crnoj Gori; fotografija: Relja Ivanić




No comments:

Post a Comment