Dnevnik zabluda
Salon na ivici
Piše Slobodan Maldini
Kada je poznati arhitekta i istoričar arhitekture Zoran
Manević davne 1974. inicirao i zajedno sa grupom arhitekata osnovao Salon
arhitekture, nije pretpostavljao da će ova institucija vremenom izgubiti
poverenje struke. Pobornici i bardovi Salona Manević i Mihajlo Mitrović odavno
su kritikovali nedopustivo zanemarivanje domaćih dostignuća na Salonu
arhitekture, isključivanje osnivača iz njegovog rada i isticali diletantizam prisutan
pre svega u rukovođenju Salonom na čijem čelu se predugih 17 godina nalazi
Ljiljana Miletić Abramović, istoričarka umetnosti koja nije studirala
arhitekturu i u ovoj oblasti se, blago rečeno, teško snalazi.
Nakon 45 godina postojanja, nacionalni Salon arhitekture
je doživeo još jedan u nizu neuspeha. Gran pri 41. Salona priređenog pod
nazivom "Na ivici" prešao je ivicu dobrog ukusa i dodeljen projektu
izvan Srbije. Mladi i neiskusni arhitekti Anđela Karabašević i Vladislav Sudžum
nagrađeni su za projekat bungalova u crnogorskom zaseoku Radanovićima, u vrleti
iznad Kotora. Ovaj dopadljivi niz letnjih šupica srpskoj arhitekturi ne donosi
ništa novo. Štaviše, pokazuje nepoznavanje dobre dalmatinske tradicije i teško je
arhitektonski vredniji od sličnih komercijalnih kućica sa plaža Grčke, Turske
ili Tunisa. Po istom principu zanemarivanja, čak izrugivanja domaćim
arhitektonskim vrednostima, dodeljena je 2016. nagrada "Ranko
Radović" kamenoj terasi podigtnutoj u crnogorskoj zabiti Markovini u
Katunskoj nahiji!
Međutim, posebno zabrinjava činjenica da je ovogodišnji
Gran pri salona dodelio prvoimenovani predstavnik žirija Relja Ivanić na osnovu
izložbenih panoa - fotografija crnogorskih kućica čije autorstvo potpisuje on
sam! Premladi Ivanić nedavno je završio studije arhitekture, a pored žiriranja,
bavi se fotografijom, kao malo napredniji foto-amater. Ali, Ivanić nije samo
autor izložbenih panoa prvonagrađenog rada na Salonu. On potpisuje i
fotografije na panoima nagrađenog projekta bezlične adaptacije izložbenog prostora
Narodnog muzeja u Smederevskoj palanci u katekoriji "Enterijer"! Pitanje je da li bi ovaj rad uopšte bio
primljen na Salon, da autor fotografija panoa nije Ivanić?!
Shodno
ovogodišnjoj temi, Salon arhitekture se već duže vreme nalazi "na
ivici". Nagrađeni radovi po pravilu ne odražavaju kvalitet srpske
savremene arhitekture, već su proizvodi "kuhinje" malog broja
neupućenih ali uticajnih ljudi koji konstantno i definitivno degradiraju i
uništavaju ovu nekada najznačajniju izlagačku instituciju srpskih arhitekata. Iz
godine u godinu iznenađuju "specijaliteti" ove salonske kuhinje čiji je
osnovni karakter bljutavost i probava s mučninom. Da li će se Salon arhitekture
prevaliti preko ivice i pasti u ambis, ili će prevagnuti zdrav razum i
stručnost najznačajnijih predstavnika nacionalne arhitekture, koji će da ga
spasu pada?
Na
fotografiji: Prvonagrađeni bungalovi u Crnoj Gori; fotografija: Relja Ivanić
No comments:
Post a Comment