Friday 25 August 2017

Struktura urbanog propadanja, Večernje novosti, 25. avgust 2017.

Dnevnik zabluda

Struktura urbanog propadanja

Piše Slobodan Maldini

Sve češće smo svedoci ubrzanog procesa urbane degradacije naših gradova. Centralne zone napadnute su neodgovarajućom gradnjom, ekskluzivni prostori ustupljeni su nepoznatim investitorima, kulturna dobra devastirana su novogradnjom i preti im uništenje, humani faktor u gradovima je zanemaren. Užasava da je ovo urbano propadanje neretko posledica duboko pogrešnih odluka predstavnika vlasti. Posebno poražavajuća je inertnost urbanističkih institucija, koje nisu ništa učinile da se propadanje zaustavi, zbog čega za loše stanje u našem urbanizmu snose punu odgovornost. Međutim, koja je struktura propadanja našeg najnačajnijeg urbanog nasleđa?

Na vrhu strukture koja preuzima naše strateški najznačajnije lokacije su iznad svih "strani investitori". Neretko se pod ovim nazivom kriju kriminalne organizacije koje koriste urbanističku gradnju u svrhu pranja novca. Među "stranim investitorima" su i neke strane obaveštajne i druge malo poznate službe koje se bore za širenje uticaja na taj način što osvajaju naše strateški važne prostore. Zajedno sa njima u ovoj strukturi nalaze se banke, prvenstveno one koje finansijki podržavaju strane i domaće špekulante u nameri ostvarenja u bankarstvu neuobičajeno visokog poslovnog profita. Pored banaka, špekulante koji deluju pod imenom "investitora" ili "preduzimača" neretko podržavaju pojedini pripadnici domaćeg političkog establišmenta. Oni su neophodni u lancu jer obezbeđuju urbanističke uslove i dozvole mimo važećih zakonskih propisa, omogućujući na taj način stvaranje ekstra profita. Među "preduzimačima" u Srbiji procentualno je visok udeo sitnih kriminalaca, koji putem graditeljstva "peru" novac i stiču "status" u domećem svetu "uličnog biznisa".

Sve gore pomenuto nije nekakva tajna i opšte je poznato. Ali, ono što brine jeste učešće državnih strukovnih institucija u ovoj strukturi opšteg urbanističkog propadanja. Među njima su: zavodi za urbanizam, zavodi za zaštitu spomenika kulture, direkcije za građevinsko zemljište, sekretarijati za urbanizam. Listi se pridružuju pojedini "ugledni" univerzitetski profesori i predstavnici strukovnih "akademija" i udruženja koji radi novca gaze svoje autoritete. Radeći za interese opskurnih investitora, a u nameri ostvarenja lične koristi, oni učestvuju u brojnim kriminalnim radnjama. Otimanje novca na opštoj urbanističkoj degradaciji događa se na različite načine: u mutnoj konverziji zemljišta iz poljoprivrednog u građevinsko, ili pri izradi strateških urbanističkih planova suprotno zakonu u koje se ucrtavaju površine za gradnju na prostorima gde to nije predviđeno. Zakon se krši prilikom tolerisanja bespravne gradnje, u prekoračenju površina i spratnosti, nepoštovanju koeficijenata iskorišćenosti zemljišta, u nekvalitetnoj gradnji, pa čak i u uknjiženju nepostojećih površina.


Na fotografiji: Generalni plan Beograda do 2021.

No comments:

Post a Comment