Friday 2 December 2016

Slobodan Maldini: Prekopavanje, Večernje novosti, 2. decembar 2016.



Dnevnik zabluda

Prekopavanje

Piše Slobodan Maldini

Zbog početka radova na rekonstrukciji beogradskog čvorišta Slavija, izvršena je ekshumacija posmrtnih ostataka Dimitrija Tucovića koji su se nalazili u njegovom središtu. Ovaj vođa socijalističkog pokreta koji je poginuo 1914. u Kolubarskoj bici, sahranjivan je čak šest puta, počev od mesta pod hrastom na bojištu, potom lokalnom groblju, vojničkom groblju u Lazarevcu, u Crkvi  Svetog Dimitrija u Lazarevcu i na beogradskom trgu Slavija, odakle je prenet na Novo Groblje. Protiv ovog "prekopavanja" digli su glas građani smatrajući da je izvršeno na nečuven i ljudski nedostojan način. Tucovićevi potomci zatražili su da se posmrtni ostaci i bista velikana, poštujući odgovarajuću proceduru, prenesu u njegovo rodno selo Gostinje, na šta su nadležni ostali gluvi. Međutim, Tucović nije jedini koji  je doživeo zlu sudbinu "prekopavanja".

U toku je kampanja Srpske pravoslavne crkve za dobijanje saglasnosti države da urna sa pepelom Tesle, pohranjena voljom samog naučnika u beogradskom Muzeju Nikole Tesle, bude premeštena u portu Hrama Svetog Save. Tražeći razlog za izmeštanje urne crkva je proglasila satanističkim obredom intervju sa stranim gitaristom u muzeju, pored Tesline urne. Niko do tada nije doveo u vezu Teslu i satanizam. Ali, biografski detalji velikana ne govore u prilog njegovoj jakoj vezi sa crkvom. Poznavalac vedičke filozofije, blizak hinduizmu, zagovornik vegetarijanstva, Tesla je upotrebljavao sanskritsku terminologiju kao što su "akaša" i "prana" da objasni izvor, postojanje i sastav materije. Prijatelj sa ocem preporoda hinduizma Svamijem Vivekanandom, živeo je pod uticajem vedičke kosmologije i filozofije, nazvavši neke svoje pronalaske sanskritskim imenima. 1895. pokušao je sa Vivekanandom da naučno dokaže hinduističku istinu da sila i materija mogu biti svedene na potencijalnu energiju. Sa ovim guruom, Tesla je 1897. u Čikagu učestvovao na zasedanju Svetskog parlamenta religija (na slici: u sredini i desno).

Urna sa pepelom drugog velikana, arhitekte Bogdana Bogdanovića, nije izazvala pažnju. Nakon što je preminuo u Beču, graditeljevi posmrtni ostaci upućeni u Srbiju ležali su u beogradskoj pošti čak tri meseca, čekajući da ih neko podigne. Na inicijativu Bogdanovićevih učenika, urna je preuzeta i pohranjena u provizorno mesto podno njegovog spomenika Jevrejskim žrtvama fašizma na Jevrejskom groblju u Beogradu. Bogdanović nije želeo pompu, a društvo mu je nije pružilo. Kada sam radio profesorovu biografiju za Srpsku enciklopediju, osporen je i izbačen deo teksta u kojem pišem da je Bogdanović napustio članstvo u SANU. O napuštanju Akademije on sam je rekao: "Pretpostavljam da bih mogao da izađem iz manastira, sa malo sreće možda bih mogao da pobegnem, da sam žensko, i iz kupleraja na Bliskom istoku, a iz Akademije ne mogu, zato što iz nje niko nije izašao."



No comments:

Post a Comment