Dnevnik zabluda
Prekopavanje
Piše Slobodan Maldini
Zbog početka radova na rekonstrukciji beogradskog
čvorišta Slavija, izvršena je ekshumacija posmrtnih ostataka Dimitrija Tucovića
koji su se nalazili u njegovom središtu. Ovaj vođa socijalističkog pokreta koji
je poginuo 1914. u Kolubarskoj bici, sahranjivan je čak šest puta, počev od
mesta pod hrastom na bojištu, potom lokalnom groblju, vojničkom groblju u
Lazarevcu, u Crkvi Svetog Dimitrija u
Lazarevcu i na beogradskom trgu Slavija, odakle je prenet na Novo Groblje.
Protiv ovog "prekopavanja" digli su glas građani smatrajući da je
izvršeno na nečuven i ljudski nedostojan način. Tucovićevi potomci zatražili su
da se posmrtni ostaci i bista velikana, poštujući odgovarajuću proceduru,
prenesu u njegovo rodno selo Gostinje, na šta su nadležni ostali gluvi.
Međutim, Tucović nije jedini koji je
doživeo zlu sudbinu "prekopavanja".
U toku je kampanja Srpske pravoslavne crkve za dobijanje
saglasnosti države da urna sa pepelom Tesle, pohranjena voljom samog naučnika u
beogradskom Muzeju Nikole Tesle, bude premeštena u portu Hrama Svetog Save. Tražeći
razlog za izmeštanje urne crkva je proglasila satanističkim obredom intervju sa
stranim gitaristom u muzeju, pored Tesline urne. Niko do tada nije doveo u vezu
Teslu i satanizam. Ali, biografski detalji velikana ne govore u prilog njegovoj
jakoj vezi sa crkvom. Poznavalac vedičke filozofije, blizak hinduizmu,
zagovornik vegetarijanstva, Tesla je upotrebljavao sanskritsku terminologiju
kao što su "akaša" i "prana" da objasni izvor, postojanje i
sastav materije. Prijatelj sa ocem preporoda hinduizma Svamijem Vivekanandom, živeo
je pod uticajem vedičke kosmologije i filozofije, nazvavši neke svoje
pronalaske sanskritskim imenima. 1895. pokušao je sa Vivekanandom da naučno
dokaže hinduističku istinu da sila i materija mogu biti svedene na potencijalnu
energiju. Sa ovim guruom, Tesla je 1897. u Čikagu učestvovao na zasedanju
Svetskog parlamenta religija (na slici: u sredini i desno).
Urna sa pepelom drugog velikana, arhitekte Bogdana
Bogdanovića, nije izazvala pažnju. Nakon što je preminuo u Beču, graditeljevi
posmrtni ostaci upućeni u Srbiju ležali su u beogradskoj pošti čak tri meseca, čekajući
da ih neko podigne. Na inicijativu Bogdanovićevih učenika, urna je preuzeta i
pohranjena u provizorno mesto podno njegovog spomenika Jevrejskim žrtvama
fašizma na Jevrejskom groblju u Beogradu. Bogdanović nije želeo pompu, a
društvo mu je nije pružilo. Kada sam radio profesorovu biografiju za Srpsku
enciklopediju, osporen je i izbačen deo teksta u kojem pišem da je Bogdanović
napustio članstvo u SANU. O napuštanju Akademije on sam je rekao:
"Pretpostavljam da bih mogao da izađem iz manastira, sa malo sreće možda
bih mogao da pobegnem, da sam žensko, i iz kupleraja na Bliskom istoku, a iz
Akademije ne mogu, zato što iz nje niko nije izašao."
No comments:
Post a Comment