Slobodan Maldini: Nagrada "Milan Zloković", Večernje novosti, 7. maj 2016.

Dnevnik zabluda

Nagrada Milan Zloković

Piše Slobodan Maldini

Najznačajnija nagrada za arhitekturu u bivšoj Jugoslaviji bila je  Savezna nagrada za arhitekturu dnevnog lista Borba. Nagrada je ustanovljena 1965. u saradnji sa Savezom arhitekata Jugoslavije. Najbolji izveden arhitektonski objekat je biran u svakoj od šest republika, a potom je žiri birao najznačajnije arhitektonsko delo na saveznom nivou. Među brojnim dobitnicima nagrade su: Boris Magaš, Živorad Janković, Stanko Mandić, Janez Lajovic, Stojan Maksimović, Aleksandar Šaletić, Jahiel Finci, Zlatko Ugljen, Janez Kobe, Ivan Štraus, Branislav Mitrović i drugi.

Glavni i odgovorni urednik lista Borba Manojlo Vukotić, sa arhitektima Ivanom Štrausom iz Sarajeva, Vjenceslavom Rihterom iz Zagreba i nekoliko srpskih arhitekata, 1992.promenio je naziv i način izbora laureata za Borbinu nagradu. Poziv za učešće na konkursu tada su dobili kandidati sa područja Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Makedonije, Crne Gore, Slovenije i Srbije. Predstavnici žirija bili su naši eminentni arhitekti. Tokom 2001. i 2002. Borbina nagrada nije dodeljena, a nakon prekida tradicije, instituciju nagrađivanja u arhitekturi preuzima kompanija Novosti. Zajedno sa našim poznatim arhitektima, i sam sam više godina bio član žirija ove nagrade, po pozivu profesora Ive Antića. 2013. nagrada je ugašena.

Ovu tradiciju nastavlja Asocijacija srpskih arhitekata (ASA). Na inicijativu Zorana Manevića i Miloša Stankovića ustanovljena je Nagrada Milan Zloković, imenovana po čuvenom arhitekti. Poput Borbine nagrade, ASA  nagrađuje dela nominovana od udruženja arhitekata iz Srbije i zemalja regiona. I ovogodišnja nagrada ASA svedoči o političkim stavovima udruženja arhitekata naših suseda. Prošle godine, Udruženje hrvatskih arhitekata je, posle premišljanja, u poslednjem trenutku nominovalo svog kandidata, ali je odbilo učešće u žiriranju. Ove godine odbilo je u načelu saradnju sa srpskim udruženjem arhitekata. 

Bošnjaci  iz Sarajeva su prošle godine formalno predložili neprerezentativnog kandidata, a ove godine su „preskočili učešće“. Crnogorski savez arhitekata nije se odazvao, a poziv je prihvatio Arhitektonski forum iz Podgorice. Rumuni su se i ove godine pridružili konkursu, a njihov predstavnik žirija je ovogodišnju nagradu dodelio arhitektima B. Ademiju i B. Zećiriju za Kuću 2B u Skoplju. Izuzetno interesovanje za izložbu pokazali su predstavnici makedonskih arhitekata, koji su nagradu dodelili srpskim autorima V. Đokiću, Z. Lazoviću, D. Milanoviću i dr. za konkursni projekat zgrade u Gramšijevoj ul. na Novom Beogradu (na fotografiji).

Nagrada Milan Zloković najavljuje stvaranje nove balkanske osovine u arhitekturi na liniji Beograd-Bukurešt-Skoplje-Podgorica, ostavljajući po strani od početka ravnodušnu slovenačku i ove godine nezainteresovanu hrvatsku strukovnu organizaciju, koja je okrenuta Zapadu.