Saturday 18 October 2014

Slobodan Maldini: Slavija, "Večernje novosti, 18. oktobar 2014.




Dnevnik zabluda
Slavija
Piše Slobodan Maldini

Najpoznatji beogradski trg, Slavija, nalazi se na granici opština Savski venac i Vračar. Oivičen je putem 7 prometnih ulica među kojima su: Kralja Milana, Beogradska, Makenzijeva, Bulevar oslobođenja, Nemanjina. Sve do kraja 19. v. na mestu današnjeg trga nalazila se bara gde su Beograđani lovili divlje patke. Prve radove na urbanističkom oblikovanju prostora izvršio je Škotlanđanin Frensis Makenzi, za vreme boravka u Beogradu od 1876. do 1895. godine, kada je kupio ovaj komad zemljišta, tzv. "Simićev majur". Političar Stojan Simić prodao je močvarno zemljište Makenziju 1886., što je izazvalo podsmeh na račun kupca. Makenzi tu nije ništa sadio ni sejao, već je prosekao ulice i isparcelisao placeve. Cena kuća na tom prostoru ubrzo je dostigla 1.000 dukata. Stari hotel "Slavija" podignut je 1889. a naredne godine je Englezovac, nazvan po popularnom Škotlanđaninu, postao deveti beogradski kvart. Makenzi je tada poklonio gradu zemljište za izgradnju hrama Sv. Save. Trg Slavija 1947. dobija novo ime Trg Dimitrija Tucovića, a u središtu je podignut spomenik u čast ovom srpskom socijalisti, rad vajara Stevana Bodnarova. Novi hotel "Slavija" sagrađen je 1962.

Slavija je danas veoma prometna lokacija u gradu gde se ukrštaju autobuski, tramvajski i trolejbuski saobraćaj. Na prostoru oko trga sagrađene su značajne zgrade: Narodna banka, Jugoslovensko dramsko pozorište, planiran je tržni centar na prostoru tzv. "Mitićeve rupe". Za urbanističko uređenje Trga Slavija tokom nekoliko decenija raspisane su desetine konkursa. Većina planova bavila se kružnim platoom u središtu trga - izgradnjom spomenika ili fontane, a malo je urađeno na analizi saobraćajnih problema i potreba kretanja kroz ovo čvorište. Poslednji plan sadrži konfliktno funkcionalno rešenje. Problem središnje površine trga rešen je postavljanjem bezidejne stereotipne gigantske fontane. Saobraćajnim planom sužene su površine namenjene motornim vozilima u odnosu na postojeće uvođenjem čak 14 ostrva na trgu. Profil Bulevara Oslobođenja je sužen, tramvajske trake su odvojene od kolskog saobraćaja ostrvima a pogrešno projektovana ukrštanja garantuju saobraćajni kolaps. Umesto da koriste ravnu liniju kretanja, vozila koja se kreću između susednih ulica trga su ostrvima usmerena na kružni tok, koji je pri tom sužen na samo tri trake. Bespotrebni ulasci vozila u kružni tok presecaju trase tramvaja, stvarajući konfliktnu situaciju i gužvu. Pored usporavajućih tačaka na ukrštanju javnog i automobilskog prevoza, srozan je kvalitet pešačkog saobraćaja. Pešaci su saterani pod zemlju putem katastrofalno postavljenih podzemnih prolaza. Presedanje pešaka na Slaviji biće prava pustolovina, pogotovo onima sa prtljagom i starim osobama i invalidima. Biciklisti su izbačeni sa trga, bez obzira što ih svakim danom ime sve više... 

No comments:

Post a Comment